Wat is de Palio di Siena? Ofwel il Palio (het vaandel), is een paardenrace die sinds 1287 wordt gehouden in het centrum van het Italiaanse Siena, in de regio Toscane. Tijdens de Palio di Siena strijden 17 wijken, contrade, die binnen de stadsmuren van Siena liggen om il Palio. De Palio di Siena vindt tweemaal per jaar plaats: op 2 juli (Palio di Provenzano) en op 16 augustus (Palio dell’Assunta). Om de strijd tussen de wijken en de paardenrace goed te begrijpen moet je de achtergrond kennen.

Wat is de Palio di Siena?

29 Juni, de Sienezen maken zich op voor de eerste Palio van het jaar. 100 Dagen voor de Palio startten de voorbereidingen, zoals het scouten van jockeys – ‘fantini’ in het Italiaans – en paarden die voor hun wijk, ‘contrada’, mogen uitkomen in de paardenrace op het Piazza del Campo. Het plein dat voor de gelegenheid wordt omgebouwd tot een racetrack. De Palio, ofwel Il Palio, dat ‘het vaandel’ betekent in het Italiaans, is een race die sinds het jaar 1287 gehouden wordt in het centrum van Siena. Siena bestaat uit zeventien binnen de stadsmuren gelegen wijken; contrade.

Twee maal per jaar, op 2 juli (Palio di Provenzano) en op 16 augustus (Palio dell’Assunta) barst de strijd los tussen de contrade die wordt uitgevochten op het Piazza del Campo. Bij bijzondere gelegenheden, zoals het jaar 2000 dat werd ingeluid of de bouw van de universiteit kan het zijn dat er een extra Palio word verreden, dit wordt de Palio Straordinario genoemd en is in september. De zeventien contrade strijden niet tegelijkertijd; tijdens de race doen er tien contrade mee. De zeven andere contrade zijn verzekerd van deelname aan de Palio in juli of augustus het jaar daarop. De overige drie deelnemers worden bepaald door loting.

Het parcours bevat enkele scherpe bochten. De gevaarlijkste bocht is de Curva St. Martino, die maar liefst 90 graden is en naar beneden loopt. Regelmatig vallen hier paarden of vallen de fantino van hun paarden. De fantino berijden de paarden zonder zadel wat een bijzonder moeilijke kunst is. Het gehele event is een waar spektakel om bij te wonen.

*Ontdek alles over de emotie van Siena, de Palio di Siena;
**Bekijk hier al mijn informatieve artikelen over de Palio di Siena!

Wil jij op de hoogte blijven van al mijn reistips? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en Travel around with me via Facebook, Instagram, Pinterest, Twitter en op YouTube.

Geschiedenis van de Palio di Siena

Ver voor de Middeleeuwen werden er al races door Siena georganiseerd, meestal van de ene kant van de stad naar de andere kant. De eerste georganiseerde wedstrijden op het Piazza del Campo stammen uit de Middeleeuwen. In de 16e eeuw was de Palio een stierengevecht, toen dat in 1590 verboden werd, ging men racen met ezels en later met ossen.

Op 16 augustus werd in het jaar 1644 definitief overgeschakeld naar het racen op paarden, wat toen een jaarlijks evenement was ter ere van Maria Hemelvaart. In 1656 vond de officiële erkenning van de tweede Palio plaats op 2 juli, ter ere van de Madonna van Provenzano.

De strijd tussen de contrade

De strijd tussen de contrade zit in het bloed van de inwoners van de contrada; voor hen is de race van levensbelang, zowel economisch, politiek als sociaal gezien. Voor niet Italianen is het moeilijk voor te stellen hoe belangrijk het winnen van de Palio is. Vroeger waren er wel vierenveertig contrade, maar door de jaren heen – de oorlogen en de pestepidemie – liep dit steeds verder terug. Uiteindelijk zijn er zeventien contrade vastgesteld in 1729 door Prinses Violante van Beieren. Mede hierdoor is er veel rivaliteit onder de contrade en ten tijde van de Palio is dat goed merk- en zichtbaar. Voor een overzicht van de diverse contrade in Siena, zie: www.ilpalio.org/glossario.htm

Elke contrada heeft zijn eigen Palio bestuursorgaan die om het jaar wordt gekozen, een centrum waar men samenkomt en het kostbaarste – een museum waar de geschiedenis en de overwinningen van iedere Palio – wordt bewaard. De musea van de diverse contrade zijn opengesteld voor het publiek op de dagen voor de Palio. Vergelijkbaar als bij het voetbal vindt voorafgaand aan de Palio op het Piazza del Campo enige profilering plaats. Zo zingen de inwoners van de contrade liederen en draagt iedereen een sjaal van zijn of haar contrada waarop het contrada symbool staat afgebeeld.

Alle contrade hebben een eigen symbool

1. Aquila – Contrada van de adelaar
2. Bruco – Contrada van de rups
3. Chiocciola – Contrada van de slak
4. Civetta – Contrada van de uil
5. Drago – Contrada van de draak
6. Giraffa – Contrada van de giraffe
7. Istrice – Contrada van het stekelvarken
8. Leocorno – Contrada van de eenhoorn
9. Lupa – Contrada van de wolf
10. Nicchio – Contrada van de schelp
11. Oca – Contrada van de gans
12. Onda – Contrada van de golf
13. Pantera – Contrada van de panter
14. Selva – Contrada van het woud
15. Tartuca – Contrada van de schildpad
16. Torre – Contrada van de toren
17. Valdimontone – Contrada van de ram

Er zijn een aantal contrade die ‘vijanden’ zijn van elkaar. Een overzicht daarvan zie je hieronder:

Onda – Torre
Oca – Torre
Istrice – Lupa
Aquila – Pantera
Civetta – Leocorno
Nichio – Valdimontone
Chiocciola – Tartuca

De voorbereiding op de Palio di Siena

De voorbereidingen beginnen precies 100 dagen voor de Palio. Iedere contrada kiest zijn leider, de capitano. Daarnaast worden er twee vertrouwelingen van de capitano, ‘Fiduciari del Capitano’, aangesteld en een vertrouweling voor de inwoners, ‘Fiduciario del Popolo’.

Elke inwoner, voor de grote contrada is gemiddeld 1500 en voor de kleine contrada gemiddeld 500, tasten vervolgens in de buidel, want onder andere de fantino die gehuurd wordt moet betaald worden. De capitano trekt er samen met zijn vertrouwelingen op uit om een fantino te scouten. Sommige contrade hebben speciale overeenkomsten met bepaalde fantini om bijvoorbeeld alleen voor die contrada uit te komen. De fantino is meestal een Italiaan van oorsprong, komt niet uit Siena zelf, wordt door de contrada als een professional gezien en heeft verder niets van doen met de contrada en de Palio zelf.

Vroeger kwamen veel fantini uit Sardinië, maar tegenwoordig komen ze vanuit het hele land. Het is zowel een beminde als gehate held ten tijde van de Palio die bij overwinning wel degelijk als een legende wordt beschouwd. Beginnende fantini verdienen zo’n €60.000 per Palio, terwijl een ervaren fantino (met enkele overwinningen) wel tot zo’n €200.000 kan verdienen.

Op de laatste zondag van mei vindt de loting plaats tussen de contrade die deelnemen aan de Palio di Provenzano. Op de zondag na deze Palio vindt de loting plaats voor de Palio dell’Assunta in augustus. De loting vindt plaats op het Piazza del Campo. Na elke trekking worden de vlaggen van de deelnemende contrade opgehangen aan het Palazzo Pubblico. Uiteindelijk worden alle zeventien vlaggen van alle contrade opgehangen. De vlaggen van de deelnemers aan de Palio di Provenzano hangen op de eerste etage en de zeven andere vlaggen hangen op de tweede etage.

De volgorde waarin de contrade worden opgesomd bij de loting werkt door tijdens de gehele Palio. De historische optocht op de dag van de Palio en zelfs het rijden naar de startlijn gebeurt in dezelfde volgorde. Alles is tot in de kleinste details bedacht en uitgewerkt. Een week voordat de Palio van start gaat, wordt het Piazza del Campo in gereedheid gebracht: tribunes worden opgetrokken voor de vele restaurants en cafe’s en de piste wordt met hard gelig zand belegd, ’tufo’ genoemd.

De baan bestaat uit 70% tufo wat afkomstig is uit de heuvels waarop Siena is gelegen. De overige 30% bestaat uit klei. De drie dagen voorafgaand aan de Palio vinden de zogenaamde ‘prove’, de repetities plaats.

Piazza del Campo, Siena > het strijdtoneel

Het plein wordt opgedeeld in vier vakken, genaamd ‘de Mossa’, de vakken bij de startlijn, ‘Fonte Gaia’ genoemd naar de fontein op het plein, ‘San Martino’ vernoemd naar de gevaarlijkste bocht in de race en als laatste verwijst ‘de Casato’ naar de straat die op dat punt de Campo binnenkomt.

De drie dagen voor de Palio

Op 29 juni, (Palio di Provenzano) en op 13 augustus, (Palio dell’Assunta) worden in de ochtend rond 6.45 uur ongeveer vijftig paarden losgelaten op het plein die zijn gecontroleerd en goed genoeg bevonden door dierenartsen. Daarvan worden er tien geselecteerd door de capitano’s van de deelnemende wijken. Sommige fantini hebben eigen stallen op het platteland van Toscane waar ze paarden trainen voor de Palio.

Er zijn ook privé-eigenaren van stallen, voor wie het een eer is om één van hun paarden te laten deelnemen aan de Palio en ze dus maar al te graag aanbieden. De paarden die deelnemen aan de Palio zijn halfbloed paarden met een deel Arabisch volbloed. Zuivere rassen zijn niet toegestaan. De beste paarden zijn niet alleen snel en wendbaar, maar kunnen ook snel starten, de bochten goed doorkomen en hebben een goed uithoudingsvermogen om drie rondes lang alles te geven.

Nadat de paarden drie rondes gerend hebben, vindt rond 12.00 uur de ‘Tratta’, de loting, plaats waarbij de geselecteerde paarden aan de deelnemende contrade worden gekoppeld. Elke contrada loopt hiervoor uit, want nu spant het erom: welke contrada krijgt welk paard toegewezen. Een hoop geluk is hierbij van belang. Bij het trekken van de nummers heerst er een doodse stilte op het plein dat na het uitspreken van het nummer en de bijbehorende contrada uitbarst in een luid gejuich of juist in een treurige stemming beland als het geen goed paard is. De beste plek om deze gebeurtenis gade te slaan is vanuit de Via Rinaldini, de hoek links van de kerk waar de matrassen tegen de muur staan. Zo zie je de contrada na de loting weglopen met het paard gevolgd door alle inwoners.

Elke contrada neemt zijn of haar paard mee waar het op een geheime locatie wordt gestald. Vanaf dit moment heeft de “Barbaresco”, verzorger van het paard, de verantwoordelijkheid voor het paard en slaapt zelfs bij het paard in de stal. Deze regel stamt nog uit de Middeleeuwen waar contrada vijanden elkaars paarden nog wel is wat aan wilden doen. Tegenwoordig kan men na de prova (repetitie) gewoon achter de paarden aanlopen en kan je zien waar de paarden worden verzorgd en gehouden. Echter staat er veelal beveiliging bij, want tijdens de Palio is het paard het kostbaarste bezit van iedere contrada. Mocht het paard iets overkomen tijdens de prova dan draagt zijn wijk in de historische optocht een zilveren schaal met daarop de sokkel van het paard en lopen de wijkbewoners er huilend achter aan.

’s Avonds is er om 19.15 uur een prova op de toegewezen paarden, zodat paard en fantino aan elkaar en aan de baan kunnen wennen, maar ook om te zien wat de sterktes en de zwaktes zijn van de overige paarden en fantini. Zo bepalen de deelnemende contrada wat de winkansen zijn. De twee daarop volgende dagen zijn er elke dag om 9.00 uur en 19.00 uur prove. De prova zijn een leuk schouwspel om te zien, maar zeggen in feite weinig over de kansen van de contrada. De fantini houden hun paarden bewust in om ze te sparen voor de echte race. Voor de onervaren paarden is het alleen een goede manier om het parcours te verkennen.

Tijdens de prove gaan veel Sienezen wel een kijkje nemen en tijdens de generale repetitie lopen de contrade massaal uit om zijn of haar eigen contrada aan te moedigen. Naast de prova wordt er in het park, even buiten de stadsmuren van Siena, door de vaandeldragers het op te voeren stuk geoefend voor tijdens de parade. De edele kunst van het vlag zwaaien stamt uit een ver verleden waarin de vlag het oriënteringspunt van iedere soldaat was. Bij dreigend gevaar werd de vlag zo hoog mogelijk opgegooid opdat de troepen zich zo snel mogelijk zouden verzamelen.

Tijdens de parade door de stad die later overgaat in de ‘Corteo Storico’ op het Piazza del Campo, tonen de vaandel zwaaiers hun kunsten. De deelnemers worden gekozen door mede inwoners van de betreffende contrada en het is een grote eer om mee te mogen lopen in de parade. Op de vooravond van de Palio vindt in elke contrada rond 20.45 uur het contrade diner, ‘La cena della prova generale’ plaats. Lange gedekte tafels staan er opgesteld waaraan de inwoners aanschuiven.

Het contrada lied wordt door alle inwoners meegezongen

Het contrada lied wordt gespeeld en door alle inwoners meegezongen. Even later verschijnt de capitano met de fantino aan zijn arm, in zijn schaduw de vertrouwelingen en daarachter het voltallige contrada bestuur waarna ze plaatsnemen aan de tafel die vooraan staat. Er wordt gezongen, gegeten en vooral veel gedronken en bij het dessert spreekt de capitano zijn inwoners en de fantino toe met de hoop op een goede overwinning.

De dag van de Palio di Provenzano / dag van de Palio dell’Assunta

Om 07.30 in de ochtend is er in de kapel op het Piazza del Campo een mis voor de fantini die voor het eerst deelnemen aan de Palio. De mis word geleid door de Aartbisschop van Siena. Op dit moment krijgt de fantino zijn bijnaam waar hij altijd naar genoemd zal worden. Giovanni Atzeni zijn bijnaam is bijvoorbeeld Tittia.

Op de dag zelf stroomt het plein al snel vol met mensen die stuk voor stuk het beste plekje willen bemachtigen; het plein bij de gevaarlijkste bocht en de start staat als eerst vol. Het schouwspel is vanaf het hele plein goed te volgen, maar denk eraan dat het plein naar beneden loopt, als je vooraan wilt staan je er vroeg bij moet zijn en als laatste neem bescherming voor je hoofd tegen de zon mee en voldoende drinken. Er zijn geen toiletten op het plein. Naast het Palazzo Pubblico zit een smal straatje, Via Dupré, dat tijdens de gehele parade van 17.00 uur tot 18.45 uur openblijft, zodat er altijd mensen in en uit kunnen. Het is niet mogelijk om achter de tribunes te staan. Ongeveer 15 minuten voor de race worden de toegangswegen naar het Piazza del Campo door de politie afgesloten met een hek.

Mocht je geen gereserveerde plaatsen hebben op één van de balkons of tribunes en niet tussen de mensenmenigte op het plein willen staan, dan kan je altijd in één van de cafe’s aan de straatjes die naar het Piazza leiden de race live op tv volgen. Plaatsen voor op de tribune of op één van de balkons kun je reserveren bij Palio Tours of kopen bij de restaurants- en cafés die aan het Piazza gevestigd zijn. De goedkoopste prijs voor een tribune kaart is €250,- dan zit je in de Curva St. Martino. De prijzen naar de start lopen op tot €800,- per persoon.

In de contrada zelf is het op de ochtend van de Palio een drukte van belang. Alle inwoners hebben zich verzameld in het hoofdkwartier waar zij zich opmaken voor de parade en de race. Omstreeks 11.00 uur begeven de fantino zich samen met de capitano naar het Palazzo Pubblico om de overeenkomst te tekenen dat zij de definitieve deelnemers zijn aan de Palio. Tot die tijd heeft de capitano het recht om de fantino nog te wijzigen. Rond 14.00 uur start in elke wijk de inzegening van het paard.

Per contrada verschilt dit of het in de kerk zelf plaatsvindt of op een pleintje voor de kerk. Veel inwoners zijn hierbij aanwezig als een priester een gebed zegt en vervolgens het paard zegent en afsluit met de woorden die klinken als, “ga en kom terug als overwinnaar!” Na de zegening wordt het lied van de contrada gezongen en gaat het paard richting het plein waar het in het Palazzo Pubblico zal wachten tot de historische parade en de daarop volgende race begint. Vervolgens geven de deelnemers aan de historische parade een show weg van de kunst van het vlag zwaaien onder luid trom geroffel.

De ossen trekken ‘il Palio’ voort

De grote witte maremmaanse koeien die de kar, ‘Carrocio’, met ‘il Palio’ voortrekken, worden rond 15.00 uur via de straat, ‘Cassato di Sotto’ naar een stal gebracht in dezelfde straat net achter waar het Piazza del Campo zich ontvouwt. De koeien en ook de ‘Carrocio’ is hier te bewonderen.In totaal vinden er voorafgaand aan de Palio zes prove plaats.

Om 17.00 uur begint de grote parade, Corteo Storico. Alle contrade, ook degenen die niet meedoen, stellen zich voor aan het publiek. Zij verzamelen zich met de andere contrade bij de Duomo alwaar ze door de kleine en smalle straatjes en als laatste door de ‘Cassato di Sotto’ richting het Piazza del Campo lopen waar een uitzinnige menigte hen opwacht en toejuicht.Het defilé bestaat uit een middeleeuws gekleed gezelschap, waarin zich allereerst een tamboerslager bevindt, gevolgd door twee vaandel zwaaiers.

Deze houden op vooraf bepaalde plaatsen halt om de kunst van het vlag zwaaien te tonen aan de menigte. Achter de vaandel zwaaiers bevindt zich de capitano met de twee vertrouwelingen. Een paar gelukkige inwoners dragen het contrada symbool waarna het paradepaard, ‘sopralleso’ met daarop de uitverkoren fantino in beeld komt. Daarachter bevindt zich de echte hoofdpersoon in dit verhaal, het racepaard zelf, het kostbaarste (tijdelijke) bezit van de contrade dat wordt geleid door de ‘Barbaresco’, de paardenverzorger ten tijde van de Palio.

Nadat alle contrade zich hebben voorgesteld, trekt de ‘Carrocio’ de baan over. De zestiende eeuwse houten kar, die door vier witte maremmaanse ossen voortgetrokken wordt, deed in de Middeleeuwen dienst als de stadsrepubliek hun vlag wilden vervoeren alvorens ten strijde te trekken. Op de kar staat nu de gewilde trofee, een groot zijden vaandel, de Palio. De Palio wordt omringd door vier vertegenwoordigers van de antieke stads magistratuur en door zes gemeentelijke trompetters die de Palio mars spelen. De kar wordt geëscorteerd door ruiters van de uitgelote wijken en stopt bij iedere ingang naar het plein. Hier staan de wijkbewoners die allemaal met hun sjaal zwaaien en “Cencio Cencio” roepen, wat vrij vertaald “poetslap” betekend. Dat is hoe de Palio vlag, “Il Palio” wordt genoemd in Siena.

Ieder jaar wordt er door kunstenaars een nieuwe Palio vervaardigd. Vroeger waren dat alleen Italiaanse kunstenaars maar tegenwoordig komen ze overal vandaan. Na de ronde door het Campo met Il Palio wordt het vaandel bij de startlijn omhoog getrokken zodat iedereen Il Palio kan zien.

De race en corruptie rondom de Palio di Siena

Het parcours bestaat uit drie ronden van iets meer dan 1000 meter, 339 meter per ronde, over het schelpvormige plein en duurt dan ook maar een paar minuten. De snelste tijd die ooit gereden is, staat op 1 minuut en 13 seconden. De Palio is geen gewone paardenrace; de belangrijkste regel is dan ook “het is niet belangrijk hoe je wint, het is belangrijk dat je wint”. Het kan niet anders dan dat corruptie hieruit een voortvloeiend verschijnsel is dat niet alleen aan de orde van de dag is, maar ook is toegestaan.

De fantino worden 24 uur per dag bewaakt door de contrada, meestal door de capitano en zijn twee vertrouwelingen. De fantino mag geen telefoon hebben en tijdens de drie dagen voorafgaand aan de Palio en ten tijde van de Palio zelf geen contact hebben met de ‘buitenwereld’.

Na de Corteo Storico is het tijd voor de start, La Mossa

Na de Corteo Storico is het bijna tijd voor de start, La Mossa. De start is het punt waar twee kabeltouwen zijn gespannen waartussen de paarden, bereden door de fantini, in één lijn moeten gaan staan als zij worden afgeroepen voor de startvolgorde. Dit gebeurt op volgorde van de loting. De tiende en laatste Contrada, ‘de Rincorsa’, positioneert zich een paar meter achter de negen Contrade en pas wanneer de Rincorsa de ruimte tussen de twee touwen betreedt, gaat de race van start. De derde en vierde plaats zijn de beste startposities.

Nu de startvolgorde bekend, is wordt het tijd voor de echte omkopingen. Daarvoor wordt door de diverse contrade wel met elkaar besproken wat de kansen en de zwaktes zijn. Aan de startlijn kunnen de fantini en hun capitano inschatten wat de echte kansen zijn en de daadwerkelijke start kan om die reden wel een tijd in beslag nemen. De capitano bevindt zich tussen het publiek dat op de tribunes zit bij de startlijn. Tussen het publiek bevinden zich ook ‘luistervinken’ die kijken of de fantino niet zelf eigen afspraken maakt. Zittend op hun paard overleggen zij razendsnel, zijn hun kansen goed, dan proberen zij andere contrade om te kopen. Zijn hun kansen sowieso al slecht (bijvoorbeeld door slecht paard en/of slechte startpositie), dan staan zij zelf open voor omkopingen. De bedragen worden overigens alleen uitgekeerd als de omkopende contrade daadwerkelijk wint.

Ook de contrade die niet meedoen aan de eerste Palio maken deel uit van de corruptie, want er is veel rivaliteit en de vijanden geven graag geld uit om de ander niet te laten winnen. Er worden onderling weddenschappen afgesloten, maar er kan nooit op de race worden gewed zoals bij anders paardenraces, puur omdat er zoveel corruptie in het spel is. Zodra de fantini eruit zijn kan de Rincorsa de race starten. Als de start geldig is, dus geen valse start, is zo goed als alles toegestaan. Elkaar de bocht afsnijden, elkaar slaan met de zweepjes, elkaar proberen van het paard te duwen, etc. Zo goed als altijd vallen er wel paarden, dan wel fantini, vooral in de gevaarlijkste bocht waarvan de muren tijdens de race met grote kussens zijn bedekt om de val te breken. De fantino hoeft overigens niet zelf te finishen met het paard, tenslotte draait alles om het paard tijdens de Palio. Een paard zonder fantino wordt een ‘cavallo scosso’ genoemd en wint alsnog de race ten opzichte van een paard met fantino. Dit geldt niet als het paard het teken van de wijk verliest dat op zijn hoofd zit. Zodra de start geldig is wordt het touw waarachter de start plaats vind zo snel mogelijk van de baan afgetrokken.

Na de Palio di Siena race

Zodra de finish wordt over geschreden, barst er een feest van jewelste los op de baan en gaat het kanon drie keer af. De inwoners van de contrada die gewonnen heeft begeven zich razendsnel op de baan om de fantino te verwelkomen en het paard te omhelzen. In een grote stoet trekt de uitzinnige menigte naar de hoek om, Il Palio, het vaandel te confisqueren, naar beneden te halen en het feestgedruis in te dragen. Bij de verliezende contrade is de teleurstelling en soms ook de woede goed zichtbaar. De treurende mensen kijken toe hoe de feestende en zingende inwoners met het paard, Il Palio en met de fantino op hun nek het plein verlaten. Het paard gaat direct naar de contrada maar de fantino wordt op de schouders van de contrada inwoners naar de kerk gebracht. Hier vind de zegening van Il Palio plaats. In juli is dat in de kerk van de contrada Giraffa en in augustus is het in de Duomo.

Het feest duurt voort en trekt vanaf de kerk door de smalle straatjes naar de lokale kerk van de contrada. Hier wordt Il Palio geëerd, gekust en iedereen wil ermee op de foto. Het paard is in de tussentijd naar het lokale plein gebracht waar het wordt geknuffeld en verzorgd. De fantino wordt afgevoerd naar huis en de contrada viert feest zolang als dat de contrada overwinningen heeft behaald, gemiddeld 40 dagen.

De jongste fantino die ooit een Palio win was Francesco Santini. Met zijn 13 jaar en 8 maanden won hij in 1823 de Palio voor de Chiocciola, de contrada van de slak. De oudste fantino is Menghetty luigi, op een leeftijd van 64 jaar won hij voor contrada Bruco in 1826 de Palio.

Reistips voor een bezoek aan de Palio

• Pas op met (kleine) kinderen in verband met de drukte;
• Heb je een tribune plaats? Neem dan een kussentje mee waar je op kan zitten;
• Neem voldoende zonnebrand mee want de helft van het plein staat vol in zon;
• Als je het plein op gaat zorg dat je voldoende drinken bij je hebt en je van te voren naar het toilet bent geweest;
• Mocht je het leuk vinden, de dag na de Palio kan je overal al kranten, cd’s en boeken kopen met de beelden van de Palio.

Meer informatie
Wil je mijn belevenissen tijdens de Palio di Provenzano nalezen, lees dan mijn reisreportage: De emotie van Siena. Wil jij ook de Palio van dichtbij beleven? Bezoek dan voor meer informatie en het reserveren van een (volledige) pakketreis naar de Palio in Siena, inclusief hotel, tickets, contrada diner en een museum tour de website, www.paliotours.com. Of neem contact op met Stan Douglas via de website.

Heb jij de Palio di Siena wel eens bezocht?

De Palio door de ogen van Luciano Valentini

In augustus was ik voor de derde keer bij mijn favoriete evenement, de Palio in Siena. In het afgelopen jaar heb ik ontzettend veel mensen leren kennen. Inspirerende Sienese inwoners die uit volle overtuiging en met liefde voor hun contrada in deze Italiaanse stad leven. Eén van de inwoners die ik heb leren kennen en die ik elke Palio een bezoek breng is de fotograaf Luciano Valentini. Vorig jaar liep ik bij toeval langs zijn winkel en werd gelijk aangetrokken door de foto’s die naast zijn winkel hangen op de buitenmuur.

Toen had ik nog geen idee wie hij was maar al snel kwam ik erachter dat hij het liefste de Palio fotografeert. Dit jaar was ik weer in Siena en spraken we af voor een interview in zijn winkel.

Fotograferen van de Palio di Siena

Ik vertel hem dat ik geïnspireerd ben en onder de indruk van zijn diversiteit aan foto’s. Uren kan ik rondkijken in zijn kleine studio naar de foto’s die een verhaal vertellen.

Op 2 juli 1974 fotografeerde Luciano zijn eerste Palio. “Het is nog steeds een historisch evenement volgens de eeuwenoude regels maar in de loop der jaren is er uiteraard het een en ander veranderd ten opzichte van toen”, verteld Luciano. Het evenement is commerciëler geworden maar wil dat niet als zodanig bestempelen. Het enige waar je het echt aan merkt zijn de ticketprijzen. In 1974 kon je nog voor een paar Lire de Palio gadeslaan vanaf de tribunes. Nu is de goedkoopste plaats minimaal €250,-. Daarnaast is er ook een stuk meer politie en beveiliging op de been voor de toeristenmassa die ook allemaal op het evenement afkomen.

Het verschil qua fotografie is dat hij vroeger vrij was om te doen wat hij wilde. Hij kon op de meeste plaatsen staan en zelfs vanaf diverse plekken op de baan foto’s maken. Nu zijn er speciale persvakken en dat zijn nou juist de plekken die hij niet wil. Elk jaar koopt Luciano een ticket voor een andere plaats op de tribunes of op één van de balkons aan het Piazza del Campo.

Hij heeft geen favoriete plek want elke Palio is anders en het leuke van fotograferen is juist om het iedere keer vanaf een ander standpunt te doen. “Daarbij heb ik dan ook andere foto’s als de pers fotografen en daar draait het voor mij om”, zegt Luciano. Voor mijn artikel “Siena, in de ban van de Palio” gebruikte ik twee foto’s die hij maakte van de “batteria” de selectie van de deelnemende paarden aan de Palio.

Hij heeft dus geen favoriete plek. Als ik hem vraag of hij wel een favoriete foto heeft, glimlacht hij naar mij. Hij pakt mij bij mijn schouder en zegt die ga ik morgen maken tijdens de race. Ik lach terug en vraag hem ergens te gaan staan voor een foto in zijn winkel. Hij tuurt rond en gaat rechts achterin staan, als ik vraag of dan zijn mooiste foto’s op de foto komen, glimlacht hij instemmend.

De mooiste Palio die hij ooit beleefde was die van augustus 2005. Luciano is inwoner van de Torre contrada, de wijk van de toren en na 44 jaar wonnen zij toen eindelijk de Palio de’ll Assunta. “Belissima Vittorie”, zegt Luciano!

Luciano Valentini in de media

Velen weten inmiddels zijn winkel te vinden. Terwijl ik met hem in gesprek ben stappen er ook een aantal Nederlandse toeristen naar binnen. De auteur van de 100% stedengids Toscane is ook onder de indruk van zijn werk en schrijft in de gids dat je bij Luciano het hele jaar door de Palio sfeer kunt proeven aan de Via Diacetto 36 in Siena.

© De foto’s van de Batteria zijn gemaakt door Luciano Valentini. De afbeeldingen van de 100% Toscane gids heb ik ontvangen om te gebruiken in mijn artikel. De overige foto´s in dit artikel zijn gemaakt door Henriëtte Bokslag en mogen niet zonder toestemming gebruikt worden.

*In dit artikel staan zogenoemde affiliatie links vermeld. Klik jij op een van de linken dan weet de aanbieder dat je ze gevonden hebt via Travelaroundwithme.com. Als dank voor het doorsturen ontvangen wij een commissie. Jij betaald niets extra’s voor je vakantie of product en op deze manier kunnen wij jou van gratis informatie over alle reis mogelijkheden blijven voorzien. Voor meer informatie verwijzen wij naar onze privacy pagina en disclaimer informatie.