De nazomer wordt in Zuid-Tirol het vijfde seizoen genoemd en daar is zelfs een speciale naam voor, namelijk het “törggelseizoen”. Genieten van dit seizoen doe je als je gaat hiken en proeven langs de Kastanjeroute in Zuid-Tirol. Na de zomer wordt er in september gestart met het oogsten van de druiven, het proeven van de jonge wijnen en het roosteren van kastanjes. Dé gelegenheid om een lang weekend naar Zuid-Tirol af te reizen en te genieten van de lokale lekkernijen en de natuur langs de Kastanjeroute gecombineerd met een citytrip in de Zuid-Tiroolse stad Brixen/Bressanone, Alto Adige.
Inhoudsopgave
Törggelen, het vijfde seizoen in Zuid-Tirol
Eind september vloog ik met KLM naar Venetië om van daaruit door te reizen naar het Zuid-Tiroolse Brixen, Bressanone in het Italiaans. Een tip, de luchthavens van Innsbruck en Verona liggen dichterbij. Dus mocht je na mijn tips denken, ik wil ook naar Zuid-Tirol, kijk dan voor de vliegmogelijkheden daarnaar toe zodat je nog eerder op de plek van bestemming bent.
Törggelen is een oude Zuid-Tiroolse traditie die nog steeds in stand wordt gehouden door de wijnboeren en de wijnhandelaren in Zuid-Tirol. Het törggelseizoen start jaarlijks in het laatste weekeinde van september en duurt tot het begin van de adventtijd. Men viert dan dat de nieuwe wijnen worden geoogst en er word volop geproefd. Het woord “törggelen” komt van het Latijnse woord ‘torculum’ en dat betekent wijnpers. Men heeft er in het Zuid-Tiroolse dialect ‘torggl’ van gemaakt.
Gek genoeg komt de traditie van het “törggelen” oorspronkelijk uit het dal Valle Isarco/Eisacktal, een regio in Zuid-Tirol waar eigenlijk helemaal niet zoveel wijn wordt geproduceerd. Of het waar is, is de vraag maar het ‘törggelen’ zou ontstaan zijn toen wijnboeren de bergboeren wilden bedanken met jonge wijn voor het laten grazen van hun vee op de weiden van de boeren in Valle Isarco. Tijdens het ‘törggelen’ werd er geproost op de samenwerking! Om de jonge wijn te proeven ging men naar de kelder want daar stond de wijnpers, de ‘torggl’. Daarna werd er boven in de boerenkamer, stube, gegeten. Vandaag de dag kan iedere reiziger genieten van het proeven van de jonge wijnen met als aperitief een geroosterde kastanje erbij. Of als je echt gek bent op de smaak van kastanjes. In sommige restaurants kan je zelfs een dessert bestellen gemaakt van kastanjes.Vervolgens schuif je aan tafel in een van de stubes, de restaurants van boerenbedrijven die speciaal geselecteerd zijn als “törggl” deelnemer.
Een typische ‘törggelen’-maaltijd bestaat uit zoete most (‘siasser’) en jonge wijn (‘nuier’), afgerond met gepofte kastanjes (‘keschtn’) en als dessert zoete beignets. Als hoofdgerecht worden vaak stevige slachtschotels met onder andere ‘surfleisch’, zuurkool, diverse worstsoorten en knödels geserveerd. De “Käseknödel en Spinatknödel” zijn mijn favoriet. Na een paar dagen törggelen ben ik erachter dat het gewoon een heel sociaal gebeuren is waarbij men geniet van de goede dingen in het leven en van de regionale specialiteiten.
Tip: Vraag bij de Tourist Info naar het boekje “Törggelen Originale” zodat je precies weet wie er deelneemt aan speciale “törggel-arrangementen aanbiedt.
Wil jij op de hoogte blijven van al mijn reistips? Schrijf je in voor de nieuwsbrief en Travel around with me via Facebook, Instagram, Pinterest, Twitter en op YouTube.
Hiken en proeven langs Kastanjeroute, Zuid-Tirol
Eind september is het perfecte moment om naar Zuid-Tirol af te reizen. Het is herfst, de blaadjes vallen, er kunnen jonge wijnen worden geproefd, de tamme kastanjes zijn rijp en het is heerlijk weer om te wandelen. Dat de jonge wijnen geproefd kunnen worden en de kastanjes, in het Zuid-Tirools ‘keschtn’ genoemd, rijp zijn is dé reden voor het torgll feestje.
De Kastanjeroute is de meest populaire wandelroute in de herfst en is genoemd naar de grote kastanjebomen die langs de route staan. In totaal is de route 60 kilometer lang en loopt van Varna/Vahrn tot de stad Bolzano/Bozen. Geoefende wandelaars kunnen de gehele route afleggen maar je kan ook over delen van de Kastanjeroute dwalen. Onderweg kan je diverse stops maken om te proeven van de lokale lekkernijen.
De Kastanjeroute kan je zelf starten op diverse punten, afhankelijk van je eigen wensen, de beschikbare tijd en conditie. Er zijn bij diverse deelnemers langs de Kastanjeroute informatieboekjes aanwezig, (zie de foto) in het Engels en Duits. Daarin staan diverse wandelroutes met plattegrond en alle deelnemers vermeld. Wij hebben overnacht in Hotel Elephant in Brixen en zijn van daaruit met de auto naar Kasteel Velturno gereden. Na een rondleiding door het kasteel starten wij onze wandeling langs de Kastanjeroute, de in Zuid-Tirol bekende, “Eisacktaler Keschtnweg“.
Frisse biologische appelsap en schnaps van kastanjes proeven
Onderweg komen we een paar koeien tegen die staan te grazen op de helling van de heuvel. Onze eerste stop is Biohof Radoar, waar we frisse biologische appelsap en schnaps, gemaakt van kastanjes, mogen proeven. De appelsap is grotendeels (90%) gemaakt van golden delicious en dat maakt de appelsap net iets zoeter. Mocht je al trek hebben dan kan je er kazen of vleeswaren bijbestellen als hapje. Als je direct fan bent van de appelsap die Radoar maakt dan kan je in de winkel aan huis direct een fles inslaan.
Terwijl wij nog een glas verse appelsap inschenken vertelt de eigenaar dat veel boeren uit de omgeving met elkaar samenwerken en dat dat de kracht is die elkaar verbind zodat iedereen kan bijdragen aan het laten ontdekken en verkopen van de regionale specialiteiten. Voordeel voor de boeren is uiteraard dat het een extra inkomstenbron is die men goed kan gebruiken. Achter de boerderij bevind zich de appelgaard waar je doorheen kan lopen om je weg over de Kastanjeroute te vervolgen.
Uitrusten bij Gasthaus Huber in Pardell
Onderweg hebben we mooie vergezichten over de vallei en in de verte zien we het kasteel van Klausen (Chiusa), op de top van een rots. De 3e foto hieronder hebben wij gemaakt in de wintermaanden toen wij ook in Zuid-Tirol waren. Wij genoten toen van een wijnproeverij in de wijngaarden met uitzicht op het kasteel.
Nadat we een stuk door het bos hebben gewandeld komen we een kleine waterval tegen. Ik wandel onder de grote kastanjeboom door langs het pad naar beneden waar we uitkomen bij Gasthaus Huber in Pardell. We boffen met het weer en kunnen plaatsnemen aan de lange tafels die buiten staan. Ik schreef al eerder dat de Käseknödel en Spinatknödel mijn favoriet zijn dus ook nu laat ik mij die weer voorschotelen met een goed glas witte wijn erbij.
Een proeverij van kastanjebier bij brouwerij Gasslbräu
Voor het laatste stuk van ons wandelpad hebben we helaas geen tijd meer. Er wordt een taxi geregeld om ons naar het plaatsje Klausen (Chiusa), te brengen. Want hoe kan je de hike over de Kastanjeroute beter afsluiten dan met een proeverij van kastanjebier bij brouwerij Gasslbräu.
De geroosterde tamme kastanjes vielen bij mij niet zo in de smaak maar oh wat is het Kastanjebier lekker, fris en zacht van smaak. Je hebt er flink wat kastanjes voor nodig om Kastanjebier te produceren. 100 kilo kastanjes levert 4,5 liter aan pure alcohol likeur op. In totaal wordt er per seizoen 5000 liter kastanjebier geproduceerd. Je kan het speciale bier proeven tussen eind september en eind november, wees op tijd want als er een flink aantal liefhebbers zijn geweest heb je de kans dat het op is. Heb je honger gekregen van de wandeltocht en wil je eens dineren aan een bijzondere tafel? Sluit de dag dan af bij de buren van Gasslbräu, daar kan je namelijk eten aan tafel in een wijnvat. Hoe leuk is dat!
Ontdek meer mooie plekken in Zuid-Tirol!
Kan jij niet wachten om Zuid-Tirol te gaan ontdekken? Laat je inspireren op Travel around with me en lees snel verder voor alle reis mogelijkheden in Zuid-Tirol.
- Fane Alm in Zuid-Tirol;
- Ontdek Zuid-Tirol, Val Gardena;
- 5 x Zomerse outdoor tips Zuid-Tirol;
- Een hotel parel in Ortisei, Zuid-Tirol;
- Met paardenslee door winters Zuid-Tirol;
- Hiken en proeven langs Kastanjeroute, Zuid-Tirol;
- Wijn Skisafari, wijnproeverij in Alta Badia Zuid-Tirol;
- Wintersport Shortbreak Gitschberg Jochtal Zuid-Tirol.
Zou jij ook wel eens willen hiken en proeven langs Kastanjeroute Zuid-Tirol?
Leave A Comment